-
1 дорога
жен. в разн. знач. фæндаг, балцдиг. наддорогою прибрежной привычный конь его бежит – донбыл фæндагыл йæ фæлтæрд бæх фæуайы
в дорогу путники готовы – бæлцæттæ фæндагмæ цæттæ сты
дальняя дорога – дард фæндаг, дард балц
шоссейная дорога – соса фæндаг
отправиться в дорогу – фæндагыл араст уын
сбиться с дороги – фæндаг нал арын
дать дорогу – фæндаг раттын
-
2 идти своей дорогой
-
3 окольный
прил. дæрдтыл зилгæехать окольной дорогой – дæрдтыл зилгæ фæндагыл цæуын
-
4 идти
несовер.1. цæуын, æрцæуын, фæцæуындва путника лесной тропой идут под утреннею мглой (Лермонтов) – дыууæ бæлццоны хъæды къахвæндагыл фæцæуынц сæууон фæлмы
лед идет – их рацæуы
идти войной – хæцынмæ цæуын
весна идет – уалдзæг æрцæуы
часы идут верно – сахат раст цæуы
мы идем к коммунизму – мах коммунизммæ цæуæм
2. (проходить) цæуын, уайындни идут – бонтæ уайынц
шли годы – азтæ цыдысты
дождь идет – уары
снег идет – мит уары
град идет – их уары
новое платье ей идет – ног къаба йыл фидауы
5. (расходоваться) хъæуын, цæуынна костюм идет три метра – костюмæн хъæуы æртæ метры
-
5 клубиться
несовер. мигъау цæуын, мигъы къуыбылæйттау цæуынпыль клубилась на дороге – рыг фæндагыл мигъы къуыбылæйттæй калди
-
6 разъехаться
совер.гости давно разъехались – уазджытæ раджы фæцыдысты
2. (разминуться, не встретиться, не столкнуться)фæиппæрд уын, нæ сæмбæлынмы ехали другой дорогой и потому разъехались – мах æндæр фæндагыл цыдыстæм æмæ уый руаджы фæиппæрд стæм
-
7 сойтись
совер.идя путем-дорогою, сошлись мы невзначай (Некрасов) – фæндагыл цæугæйæ æнæнхъæлæджы фембæлдыстæм
3. (сблизиться) æмуд æруын, слымæн уынони быстро сошлись – тагъд слымæн сты
не сошлись в цене – аргъыл нæ бафидыдтой
счета сошлись – хыгъдтæ кæрæдзиуыл бадынц
-
8 разминуться
мы разминулись в пути – фæндагыл фæиппæрд стæм
-
9 მიდის
(მივიდა, მისულა) цӕуы (1 პ. მივდივარ ӕз цӕуын (1-аг цӕсгом), 2 პ. მიდიხარ ды цӕуыс (2-аг цӕсгом); ნამყ. ძირ. მივიდა бацыди, თურმ. მისულა бацыди.)◊ თავისი გზით მიდის – йӕ фӕндагыл цӕуыმის წინააღმდეგ მიდის – йӕ ныхмӕ цӕуыქართულ-ოსური ლექსიკონი (Грузинско-Осетинский словарь) > მიდის
-
10 მოსწრება
ӕрыййафын, баййафын, бахӕццӕ уынცოცხალს ვეღარ მოუსწრო – удӕгас ӕй йӕ нал ӕрыййӕфта, удгасӕй йӕ нал баййӕфтаგზაზე წვიმამ მოუსწრო – фӕндагыл ӕй къӕвда ӕрыййӕфтаქართულ-ოსური ლექსიკონი (Грузинско-Осетинский словарь) > მოსწრება
-
11 წაყოლა
искӕмӕ ацӕуынჩემს ძმას წაჰყვა – ме‘ фсымӕримӕ ацыдиამ გზას წაჰყვა – ацы фӕндагыл ацыдცოლად წაჰყვა – смой дзы кодтаქართულ-ოსური ლექსიკონი (Грузинско-Осетинский словарь) > წაყოლა
См. также в других словарях:
РАСТ ФÆНДАГЫЛ НЫЛЛÆУЫН — тж. РАСТ ФÆНДАГЫЛ ЦÆУЫН Галиу митæ нæ кæнын, хорз хъуыдыйыл ныххæцын. Идти прямой дорогой. Абон райсом та Хъылцыхъо хæцыд йæ фыртмæ, цæмæй раст фæндагыл ныллæууа. (МД. 1977. 6.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ГАЛИУ ФÆНДАГЫЛ ЦÆУЫН — Рæдыд хъуыддæгтыл, архайдыл, мийыл ныллæуын. Кæйдæрты цæст ын нæ уарзы æмæ йæ галиу фæндагыл ардауынц. (Дзесты К. Алагираг.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
РАСТ ФÆНДАГЫЛ ЦÆУЫН — тж. РАСТ ФÆНДАГЫЛ ЛÆУД УЫН Намысджынæй цæрын. Идти прямой дорогой … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆВЗÆР ФÆНДАГЫЛ НЫЛЛÆУЫН — Цардæн зиан чи хæссы, ахæм митыл, хъуыддæгтыл ныххæцын. Цардæй иппæрд хъуыддæгты фæдыл цæуын (давын, хыл кæнын, æ.æ.ах.) Встать на плохой путь. Никъала та, мæ хуртæ, æвæццæгæн, æвзæр фæндагыл æрлæууыд... æмæ йæ мады дæр... æмæ хорз адæмы дæр нал… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЛÆГЪЗ ФÆНДАГЫЛ ЦÆУЫН — Æвæлмон, удæнцой цардæй цæрын. Уадз æмæ иу чысыл афыдæбон кæна, науæд æгæр лæгъз фæндагыл цæуы. (Ф. 1990. 12.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
РАСТ ФÆНДАГЫЛ НЫЛЛÆУЫН КÆНЫН — Искæмæн царды аккаг бынат ссарынæн баххуыс кæнын, цæмæй хæдбар, хæдхъом суа. Вывести на дорогу … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХИ ФÆНДАГЫЛ ЦÆУЫН — Хи хъæппæрисæй архайын; цæрын, искæй дæлбариуæг нæ уæвын, искæй зондæй нæ архайын. Пойти своей дорогой … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХОРЗ КЪАХЫЛ ЛÆУД ФÆУЫН — Раст фæндагыл ныллæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
МÆЛÆТЫ ФÆНДАГЫЛ НЫЛЛÆУУЫН — тж. МÆЛÆТЫ КЪАХЫЛ НЫЛЛÆУУЫН Тынг уæззау рынчын фæуын; мæлын; куынæджы онг æрцæуын. Бафтыдта йæ номыл усы чызджы... рынчынмæ кæсыныл. Фæлæ кæм, мæлæты фæндагыл ныллæууыд мæгуыр лæппу. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) Мæлæты къахыл ныллæууыд Челе.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
СУДЗГÆ ФÆНДАГЫЛ ФÆЦÆУЫН — Фыдбойнаджы балцы цæуын, фæстæмæ дзæбæхæй нал æрæздæхын. Æз судзгæ фæндагыл фæцыдтæн кæддæр. (МД. 1980, 2.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФÆНДАГЫЛ ЛÆУУЫН — 1. Искуыдæм цæуын. 2. Исты бæрæг хъуыддагыл ныххæцын. Дзерассæ у дæсæм къласы ахуыргæнинаг, фæскомцæдисон, æмæ цы фæндагыл ныллæууыд, уый зонут? Сæ хъæуккаг зæронд ус ын бауырнын кодта, хуыцау кæй ис, уый. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
